Phong Cách Nghệ Thuật Trang Trí – Art Deco Là Gì?

Art Deco Là Gì?

“Art Deco là một trường phái nghệ thuật và trang trí mang tính chiết trung được bắt đầu tại thành phố Paris vào thập niên 1920 và phát triển ra toàn thế giới trong thập niên 1930.” (theo wikipedia)

Art Deco thể hiện trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật thị giác: từ kiến trúc, hội họa và điêu khắc đến nghệ thuật đồ họa và trang trí. Những người theo đuổi phong cách Art Deco có lòng kính trọng và niềm tin nhất định đối với những chủ nghĩa hiện đại như Chủ nghĩa Lập thể, De Stijl, và Chủ nghĩa Vị lai. Họ lấy thành quả của vài thập kỷ chắt lọc các tác phẩm thành những hình thức cơ bản nhất và phát minh ra một phong cách mới đẹp mắt và chứa đựng sự trí tuệ.

Được đặt tên theo Triển lãm Quốc tế về Nghệ thuật Trang trí và Công nghiệp Hiện đại được tổ chức tại Paris năm 1925, Art Deco có thể được coi là sự kế thừa và đồng thời là sự tương phản so với Art Nouveau (phong cách nghệ thuật đặc trưng bởi những đường cong và các họa tiết lấy cảm hứng từ thiên nhiên).

Điểm khác biệt chính của Art Deco so với Art Nouveau là ảnh hưởng của chủ nghĩa Lập thể, tạo sự khác biệt cho thiết kế Art Deco nhờ việc sử dụng hình học đặc trưng. Tuy nhiên, hình ảnh dựa trên các dạng thực vật và những đường cong uốn lượn vẫn còn trong một số thiết kế Art Deco, ví dụ như thiết kế của Clarice Cliff ở Anh. Art Deco bị ảnh hưởng từ rất nhiều nguồn nghệ thuật khác nhau, được lấy cảm hứng từ nghệ thuật Ai Cập cổ đại, Aztec, và các nghệ thuật Trung Mỹ cổ đại khác, cũng như từ thiết kế tàu, xe lửa và ô tô động cơ hiện đại. Nó cũng dựa trên kiến trúc và thiết kế hiện đại của Bauhaus, và các kiến trúc sư như Le Corbusier và Mies van der Rohe.

Art Deco & Những Đặc Trưng Riêng Biệt

Sử Dụng Họa Tiết Hình Học

Phong cách Art Deco ra đời giữa hai cuộc chiến tranh thế giới và có sức ảnh hưởng đến hầu hết các lĩnh vực tác phẩm hội hoạ nghệ thuật, văn hóa: điêu khắc, kiến trúc, thời trang, trang sức, thiết kế nội thất, hội họa, điện ảnh,… trên khắp thế giới. Sự xuất hiện của các khối hình học (đặc biệt là hình tam giác) được cho là nét đặc trưng của phong cách nghệ thuật này. Ngoài ra thì Art Deco sử dụng khá nhiều họa tiết zigzag và họa tiết Hoa văn Chevron. Các tác phẩm nghệ thuật phong cách Art Deco mang tính đối xứng, bố cục sắp xếp theo logic riêng, thường đơn giản và dễ nhìn.

Sự Đối Lập

Art Deco gây ấn tượng mạnh nhờ sự tương phản mạnh mẽ từ màu sắc, bố cục đến chất liệu. Bảng màu đậm với một hai màu bão hòa tạo ấn tượng mạnh. Art Deco sử dụng nhiều hình khối, đường nét đậm, sử dụng nhiều họa tiết, thường sử dụng chữ in hoa với nét dày và đường xen kẽ nhưng không gian thừa lại khá nhiều tạo sự tương phản, gây ấn tượng với người nhìn. Art Deco sử dụng đường viền cứng, góc cạnh, hình khối nhưng đồng thời cũng sử dụng cả hình hoa cách điệu và các hoa văn, họa tiết khác.

Biểu Tượng Của Lối Sống Thời Thượng, Sang Trọng

Các đặc tính của Art Deco khác với phong cách nghệ thuật Art Nouveau hay phong cách Crafts, nó nhấn mạnh tính độc đáo và nguyên bản của các đồ vật thủ công, các hình thức hữu cơ, cách điệu đặc trưng. Chất lượng thủ công thường là biểu tượng của sự xa xỉ, giàu có, tuy nhiên ở Art Deco người ta hướng tới mục đích bình đẳng, dân chủ hơn: tạo ra các đồ vật làm bằng máy, hấp dẫn về mặt thẩm mỹ, phù hợp cho mọi người. Đặc biệt là ở Mỹ khi công nghệ phát triển, máy móc trở nên phổ biến hơn, nghệ thuật được thể hiện theo hướng lý tưởng hóa, cách điệu, đơn giản hơn.

Tuy nhiên, tại thời điểm mới bắt đầu, Art Deco đại diện cho lối sống thời thượng của giới thượng lưu những thập niên đầu thế kỷ 20 (đặc biệt là ở Pháp), trái ngược với phong cách nghệ thuật avant-garde (mang tính biểu tượng độc lạ ngược với số đông, đậm nét tâm linh huyền bí, đôi khi có chút u tối chết chóc) trong khoảng thời gian giữa hai cuộc chiến tranh thế giới. Nó thôi thúc người xem liên tục tìm kiếm ý nghĩa và vẻ đẹp trong những hình ảnh hay nguyên mẫu không theo xu hướng hiện có.

Sự sang trọng của phong cách này thể hiện cả trong cách sử dụng màu sắc. Art Deco thường sử dụng gam màu đậm, các màu đậm chất vương giả như vàng, tím hay xanh đậm. Ngoài ra, việc sử dụng đường viền cứng, góc cạnh hay các nét vẽ dày, đậm cũng mang nghĩa phô trương sức mạnh, quyền lực.
Chất liệu dùng cho phong cách này cũng toát lên sự sa hoa, lộng lẫy. Thép không gỉ, thủy tinh, hay da thú là những vật liệu phổ biến nhất, ngoài ra còn có đá cẩm thạch, sơn mài, ngà voi, vàng hay những loại gỗ quý.

Phụ Kiện, Họa Tiết Đi Kèm

Chi tiết trang trí độc đáo, thời thượng. Các phụ kiện cổ như linh vật, tượng nữ thần hay một số biểu tượng tôn giáo rất được ưa chuộng. Ngoài ra thì hình ảnh chim chóc hay hoa lá cũng hay được sử dụng.

Art Deco & Ứng Dụng Trong Cuộc Sống

Phong cách Art Deco có thể được nhìn thấy trong đồ nội thất, đồ gốm, hàng dệt, đồ trang sức, thủy tinh, ở tàu điện ngầm, trên thiệp mời, ngoài ra nó cũng là một phong cách đáng chú ý của điện ảnh và kiến trúc. Phong cách này thể hiện rõ trong kiến trúc và trang trí nội thất khi cuộc cách mạng công nghiệp thứ 2 nổ ra.
Các sản phẩm ứng dụng Art Deco nhiều nhất: poster, các loại logo đơn giản, các dự án typography hoặc thư mời. Art Deco đặc trưng bởi sự đơn giản, tinh gọn đồng thời cũng toát lên sự sang trọng, dễ gây ấn tượng với người đối diện.

Đồ nội thất phong cách Art Deco thường đơn giản nhưng hiện đại, mạnh mẽ, táo bạo, sang trọng, quyến rũ. Các hình ảnh thường gặp là chim chóc, cành lá, khỏa thân, động vật, họa tiết hình chữ V hoặc Z.