Chủ nghĩa tối giản hay nghệ thuật tối giản có thể được coi là những ý tưởng trừu tượng về nghệ thuật có những nét riêng, không bắt chước từ những loại hình nghệ thuật khác. Chúng ta vẫn luôn nghĩ rằng, nghệ thuật là đại diện cho một khía cạnh của thế giới thực (phong cảnh, con người, vật); hoặc biểu hiện của cảm xúc hoặc cảm giác. Các tác phẩm theo chủ nghĩa tối giản không thể hiện những thực tế bên ngoài. Họa sĩ theo trường phái tối giản Frank Stella từng nói về những bức tranh nghệ thuật của mình rằng “Những gì bạn thấy là những gì bạn thấy”.
Chủ Nghĩa Tối Giản Là Gì?
Chủ nghĩa tối giản – Minimalism là một hình thức nghệ thuật trừu tượng cực đoan được phát triển ở Hoa Kỳ vào những năm 1960. Tiêu biểu là các tác phẩm nghệ thuật bao gồm: các hình dạng hình học đơn giản dựa trên hình vuông và hình chữ nhật.
Lịch Sử Hình Thành & Phát Triển của Loại Hình Chủ Nghĩa Tối Giản
Chủ nghĩa tối giản bắt đầu xuất hiện vào cuối những năm 1950 khi các nghệ sĩ như Frank Stella (người có Bức tranh đen được trưng bày tại Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại ở New York năm 1959) bắt đầu quay lưng lại với nghệ thuật cử chỉ của thế hệ trước. Nó ngày càng phát triển mạnh mẽ vào những năm 1960 và 1970 bởi những nghệ sĩ tài năng như: Carl Andre, Dan Flavin, Donald Judd, Sol LeWitt, Agnes Martin và Robert Morris. Họ có thể được coi là những “khai quốc công thần” quan trọng nhất của phong trào nghệ thuật tối giản. Sự phát triển của chủ nghĩa tối giản gắn liền với sự phát triển của nghệ thuật khái niệm (cũng phát triển mạnh trong những năm 1960 và 1970). Cả hai phong trào nghệ thuật này chỉ những người có đặc quyền mới có thể thưởng thức.
Nét Đặc Trưng & Các Tác Phẩm Nổi Tiếng của Chủ Nghĩa Tối Giản
Về mặt thẩm mỹ, nghệ thuật tối giản mang đến một hình thức vẻ đẹp tinh khiết cao. Nó cũng có thể được coi là đại diện cho những đặc trưng của sự thật (vì nó không quá cầu kỳ, đơn giản tác phẩm chỉ thể hiện những gì nó vốn có), trật tự, đơn giản và hài hòa. Một số tác giả và tác phẩm tiêu biểu trong nghệ thuật tối giản:
Sol Lewitt – Two Open Modular Cubes/ Half-Off 1972
Các dạng hình học đơn lẻ hoặc lặp lại: Chủ nghĩa tối giản được đặc trưng bởi các dạng hình học đơn lẻ hoặc lặp lại. Nó thường là dạng hình ba chiều, dưới dạng điêu khắc hoặc sắp đặt.
Donald Judd – Untitled 1972
Nghệ thuật thể hiện một cách không có chủ ý: Không rõ ràng trong việc thể hiện cảm xúc hoặc các quyết định trong trực giác, rất ít thông tin về nghệ sĩ được tiết lộ trong tác phẩm. Các nghệ sĩ theo trường phái tối giản đã bác bỏ quan điểm coi tác phẩm nghệ thuật là một tác phẩm độc đáo phản ánh sự thể hiện cá nhân. Thay vào đó, họ tạo ra những vật thể vô tính và trung tính nhất có thể.
Frank Stella – Hyena Stomp 1962
Tự tham chiếu: Nghệ thuật tối giản không đề cập đến bất cứ điều gì ngoài sự hiện diện theo nghĩa đen của nó. Các tài liệu được sử dụng không có tác dụng gợi ý điều gì khác; màu sắc (nếu được sử dụng) cũng không mang tính tham chiếu, tức là nếu sử dụng màu tối, điều này không có nghĩa là nghệ sĩ đang cố gợi ra tâm trạng u ám.
Carl Andre – 144 Magnesium 1969
Vật liệu do nhà máy sản xuất hoặc mua ở cửa hàng: Carl Andre thường sử dụng gạch hoặc ngói làm vật liệu thể hiện cho các tác phẩm điêu khắc của mình; Hoặc nghệ sĩ Dan Flavin đã tạo ra các tác phẩm của mình từ những bóng đèn huỳnh quang mua từ một cửa hàng đồ kim khí; Ngoài ra Các tác phẩm điêu khắc của Judd được xây dựng bởi những người thợ lành nghề theo hướng dẫn của nghệ nhân.
Carl Andre – Last Ladder 1959
Tác phẩm điêu khắc được sắp xếp một cách cẩn thận để nhấn mạnh và bộc lộ kiến trúc của phòng trưng bày, thường được trình bày trên tường, trong góc hoặc trực tiếp xuống sàn nhà, khuyến khích người xem có đầu óc tưởng tượng về không gian.
Chủ Nghĩa Tối Giản & Nghệ Thuật Trừu Tượng
Mặc dù có nhiều ý kiến bác bỏ về việc nghệ thuật tối giản bị ảnh hưởng và phát triển từ nghệ thuật trừu tượng. Nhưng đến năm 1962, cuốn sách tiếng Anh đầu tiên về người tiên phong trong nghệ thuật tối giản của một người Nga, Camilla Grey’s The Great Experiment in Art: 1863-1922, được xuất bản. Với ấn phẩm này, những mối quan tâm của các nhà thông thái và theo chủ nghĩa tối cao Nga trong những năm 1910 và 1920 đã góp phần thay đổi cho quan niệm đó, chẳng hạn như việc tối giản các tác phẩm nghệ thuật về cấu trúc thiết yếu và sử dụng các kỹ thuật sản xuất trong nhà máy, được hiểu rộng rãi hơn – và truyền cảm hứng rõ ràng cho các nhà điêu khắc tối giản.